Vĩnh Long: Yêu cầu xử lý giáo viên tiểu học vi phạm dạy thêm, học thêm
Ngày 17.1, Chi cục dân số - kế hoạch hóa gia đình (Sở Y tế TP.HCM) tổng kết công tác dân số năm 2024 và phương hướng nhiệm vụ năm 2025. Trong đó, đáng chú ý nhất là số trẻ em được sinh ra trong năm 2024 tăng.Ông Phạm Chánh Trung, Chi cục trưởng Chi cục dân số - kế hoạch hóa gia đình, cho biết năm 2024, TP.HCM ước tính có 64.438 trẻ em được sinh ra, tăng 825 trẻ so với 2023. Như vậy, dự ước sinh năm 2024 là 12,42%, tăng 0,27% so với 2023, chưa đạt chỉ tiêu đề ra là tăng 0,5%. Dự ước tổng sinh năm 2024 là 1,4 con/phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ.Trong đó, chênh lệch giới tính trẻ em khi sinh ra trong năm 2024 là 106,1 trẻ nam/100 trẻ nữ (33.173 trẻ nam/31.265 trẻ nữ), giảm so với năm 2023 (107,9 trẻ nam/100 trẻ nữ).Tỷ lệ phụ nữ mang thai sàng lọc trước sinh đạt hơn 86,4%, tỷ lệ trẻ em sống sàng lọc sơ sinh đạt gần 84%, đều tăng so với năm 2023.Mục tiêu năm 2025 của ngành dân số TP.HCM là thực hiện đạt 1,4 con/phụ nữ, tăng 0,5% mức sinh so với năm 2023, tăng lỷ lệ bà mẹ khám thai và sàng lọc sơ sinh; tăng tỷ lệ tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân..Trong nỗ lực giải quyết tình trạng mức sinh thấp, ngành dân số tuyên truyền vận động người dân thực hiện thông điệp "mỗi cặp vợ chồng sinh đủ hai con".Ngành dân số nâng cao chất lượng của đội ngũ cộng tác viên dân số. Tham mưu hướng dẫn triển khai thực hiện chính sách khen thưởng, hỗ trợ đối với tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số trên địa bàn TP.HCM khi được ban hành. Tổ chức tập huấn, hướng dẫn và tuyên truyền chính sách khen thưởng, hỗ trợ đối với tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số đến các ban, ngành, đoàn thể, cán bộ, công chức, đảng viên và toàn nhân dân.Tính đến hết tháng 12.2024, đã có 493.926 người cao tuổi tại TP.HCM được khám sức khỏe định kỳ và lập hồ sơ theo dõi sức sức khỏe ban đầu tại nơi cư trú. Tuổi thọ trung bình người dân TP.HCM là 76,7. Năm 2025, TP.HCM sẽ tăng 15% người cao tuổi khám sức khỏe định kỳ và tăng tuổi thọ trung bình đạt 76,8.'Khủng long' bóng chuyền Trần Thị Thanh Thúy: 'Tôi sẽ cống hiến hết mình'
Chia sẻ với Thanh Niên, anh Phạm Vũ Lộc, nghiên cứu viên tại Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, Viện hàn lâm Khoa học công nghệ Việt Nam cho biết trên nhiều phương tiện thông tin truyền thông có lan truyền thông tin rằng trên bầu trời đêm nay 28.2, sẽ xảy ra hiện tượng 7 hành tinh thẳng hàng.Tuy nhiên theo anh Lộc, có nguồn tin đã đưa thêm nhiều thông tin thiếu chính xác dẫn đến sự kiện "được đẩy đi quá xa".Nói về vấn đề này, anh Lộc cho biết các hành tinh được hình thành trong một đĩa khí bụi dẹt quay quanh mặt trời ở trung tâm, gọi là đĩa tiền hành tinh. Do đó mặt phẳng quỹ đạo của chúng gần như trùng nhau. Nếu lấy mặt phẳng bất biến của hệ mặt trời làm chuẩn thì quỹ đạo các hành tinh nghiêng một góc không quá 2° so với nó, chỉ trừ quỹ đạo của sao Kim nghiêng 2,19° và của sao Thủy nghiêng 6,34°. Vì vậy các minh họa về hệ mặt trời trong thực tế đều thể hiện nó gồm nhiều quỹ đạo hành tinh đồng tâm lồng vào nhau trên cùng một mặt phẳng.Vì trái đất quay quanh mặt trời 1 vòng trong 1 năm nên nhìn từ trái đất, mặt trời di chuyển trên bầu trời thành một đường tròn khép kín gọi là Hoàng đạo. Do quỹ đạo các hành tinh gần như đồng phẳng như vậy, cho nên khi nhìn từ trái đất chúng dường như di chuyển trên một dải vùng trời nằm không quá xa Hoàng đạo, gọi là Hoàng đới. Vì thế khi quan sát vào ban đêm các hành tinh dường như nằm thẳng hàng dọc theo Hoàng đới. Cần lưu ý rằng đây chỉ là sự thẳng hàng biểu kiến khi nhìn từ trái đất, chứ trong thực tế các hành tinh cách nhau rất xa và không thẳng hàng với nhau trong không gian."Hiện tượng này cũng không hề hiếm gặp. Vì tốc độ di chuyển của các hành tinh trên Hoàng đới không giống nhau, nên thời điểm có thể quan sát được chúng trên bầu trời đêm mỗi năm là khác nhau", anh Lộc thông tin.Ví dụ như sao Hỏa đi khoảng 2 năm hết một vòng trời, sao Mộc là gần 12 năm và sao Thổ là hơn 29 năm. 3 hành tinh này có quỹ đạo nằm ngoài quỹ đạo trái đất nên có thể quan sát được vào ban đêm. Trái lại, sao Thuỷ và sao Kim nằm ở phía trong quỹ đạo trái đất nên nó nằm khá gần mặt trời trên bầu trời và chỉ có thể quan sát được vào lúc sau hoàng hôn hoặc trước bình minh. Dẫu vậy, nếu các hành tinh này cùng xuất hiện trên bầu trời thì ta đều có thể nhận ra chúng nằm gần như thẳng hàng trên Hoàng đới.Chuyên gia cho biết không chỉ riêng gì tối ngày 28.2 mà trong khoảng thời gian này của năm nay các hành tinh đang cùng xuất hiện trên bầu trời đêm, tức là cùng nằm trên một bán cầu về phía đông của mặt trời. Nói cách khác, sau khi mặt trời lặn chúng ta có thể nhìn thấy được cả 7 hành tinh khác trong hệ mặt trời.Hôm nay 28.2 là mùng 1 tháng hai âm lịch cho nên là một ngày không trăng. Điều này khiến cho bầu trời đêm lại càng dễ quan sát vì không bị ảnh hưởng bởi ánh trăng. Ngay sau khi mặt trời lặn chúng ta có thể thấy được sao Thủy và sao Thổ ở gần nhau trên chân trời phía tây. Nằm ngay gần sao Thủy là sao Hải Vương, tuy nhiên hành tinh này quá xa cho nên chỉ có thể nhìn thấy được bằng kính thiên văn. "Dẫu vậy, bầu trời lúc hoàng hôn vẫn còn quá sáng nên sao Hải Vương trong thực tế là không thể quan sát được. Cao hơn một chút là sao Kim có sắc vàng rất sáng. Ngẩng đầu lên ta có thể thấy được sao Mộc có ánh sáng vàng nằm ngay gần thiên đỉnh. Nằm ngay thiên đỉnh là sao Thiên Vương nhưng chỉ có thể quan sát được qua kính thiên văn. Lúc này, trên chân trời phía đông, ta có thể thấy được sao Hỏa với sắc đỏ", nghiên cứu viên Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, anh Phạm Vũ Lộc hướng dẫn.Càng về đêm bầu trời chuyển dần về phía tây và ngày càng tối hơn. Các hành tinh nằm gần mặt trời cũng đã lặn theo mặt trời. Đầu tiên là sao Thuỷ, sao Thổ và sao Hải Vương và sau đó là sao Kim. Lúc này, sao Hỏa sẽ lên cao dần trên bầu trời và sao Thiên Vương sẽ càng nhìn được rõ hơn qua kính thiên văn do nền trời đã tối hơn.Vị trí của các hành tinh như trên thay đổi từ từ hằng ngày theo thời gian cho nên không chỉ tối ngày 28.2 mà những ngày tiếp theo đều có thể quan sát được như vậy. Có những hành tinh sẽ bị mặt trời vượt qua trong thời gian tới ví dụ như sao Thổ nên không thể thấy chúng được nữa cho đến nhiều tháng sau. Đặc biệt 2 hành tinh là sao Kim và sao Thủy di chuyển khá nhanh so với các hành tinh khác trên bầu trời nên thời gian nhìn được chúng cũng thay đổi liên tục.Quan sát các hành tinh là một trong những hoạt động thú vị của những người đam mê thiên văn học. Tuy vậy việc hiểu rõ chuyển động của chúng cũng như các điều kiện quan sát là rất cần thiết.Những hành tinh dù sáng nhưng lại gần mặt trời như sao Thủy, sao Kim có khi lại khó quan sát hơn các hành tinh vòng ngoài như sao Mộc, sao Thổ và sao Hỏa. Đó là 5 hành tinh có thể quan sát được bằng mắt thường mà là người đã biết đến từ thời cổ đại. Sao Thiên Vương và sao Hải Vương là 2 hành tinh được phát hiện sau khi con người phát minh ra kính thiên văn nên chỉ có thể quan sát được chúng qua kính thiên văn.Theo anh Lộc, điều kiện quan sát cũng đóng vai trò hết sức quan trọng. Bầu trời lý tưởng phải không có mây, ít ô nhiễm ánh sáng hay bụi mịn. Đối với các hành tinh ở gần mặt trời thì ánh sáng lúc hoàng hôn cũng là mờ chúng đi rất nhiều. Do vậy, quan sát các hành tinh mặc dù không khó và có thể không cần các thiết bị chuyên dụng nhưng cần kinh nghiệm và sự kiên nhẫn của những người đam mê.Anh Nguyễn Anh Tuấn, Cựu chủ nhiệm CLB Thiên văn Nghiệp dư TP.HCM (HAAC) cũng chia sẻ về hiện tượng 7 hành tinh xuất hiện cùng một thời điểm trên bầu trời, khi nó ở cùng một phía của mặt trời theo hướng nhìn từ trái đất nhìn từ trái đất.Anh Tuấn cho biết tượng này hiếm ở việc các hành tinh có vận tốc quay quanh mặt trời theo các vận tốc khác nhau nên thời điểm chúng đều nằm ở cùng một phía như thế này ít khi diễn ra. Dĩ nhiên hiện tượng này là có chu kì và có thể được tính toán dự báo thời điểm trước. Về yếu tố thẳng hàng, các hành tinh quanh mặt trời gần với mặt phẳng quỹ đạo của trái đất quay quanh mặt trời, vì thế vị trí của các hành tinh trên bầu trời luôn lân cận đường Hoàng đạo, nên lúc nào chúng cũng gần như thẳng hàng trên bầu trời dọc theo đường Hoàng đạo. "Vì thế không có sự thẳng hàng nào đặc biệt diễn ra vào hôm nay cả. Chỉ là thời điểm này có thể thấy được cả 7 hành tinh cùng lúc. Tuy nhiên hầu như không thể quan sát được sao Thủy và sao Thổ nếu hướng tây bị che chắn nhiều và có nhiều mây", anh Tuấn cho biếtSao Thiên Vương và Hải Vương cũng không thể quan sát được bằng mắt thường mà chỉ có thể nhìn qua kính thiên văn hoặc ống nhòm, nhưng cần phải có sự định vị chính xác của chúng trên bầu trời bằng các phần mềm hỗ trợ. Các hành tinh mà ta có thể dễ dàng nhìn thấy bằng mắt thường là sao Kim, sao Mộc và sao Hỏa và chúng vẫn có thể thấy được dễ dàng nhiều tuần sau đó. Nên chúng ta không cần phải tiếc nuối nếu ngày 28.2 này không quan sát được các hành tinh sáng này do thời tiết xấu.
Người dân bắt được công Ấn Độ bàn giao cho kiểm lâm
28 tết, ông Chánh vẫn chưa chịu nghỉ ngơi. Sau cả tuần miệt mài tái chế, tạo hình rồi sơn màu hồng hàng chục chậu cây từ chai nhựa, chủ căn nhà màu hồng ở TP.HCM háo hức mang ra treo lên hàng rào đường Mai Văn Ngọc. Bắt đầu đổ đất, trồng cây, ông Chánh muốn Tết Nguyên đán 2025 này con đường được nhuộm thêm nhiều màu sắc rực rỡ. Đầu xuân năm ngoái, ông Phan Văn Chánh lần đầu tiên được người dân khắp cả nước biết đến qua bài viết Căn nhà nhuộm hồng toàn bộ ở TP.HCM bởi người đàn ông U.70 trẻ trung mặc áo hồng trên Báo Thanh Niên. Người đàn ông chia sẻ, trước đây, ông sống cùng đứa cháu nội duy nhất. Sau khi cháu đi lấy chồng, ông sống một mình nên cũng rất cô đơn. 2 năm trước, ông bắt đầu trang hoàng nhà cửa bằng những món đồ màu hồng vì cho rằng màu này thể hiện niềm vui và sự lạc quan trong cuộc sống như câu nói: "Hãy nhìn đời bằng con mắt màu hồng". "Sau bài viết trên Báo Thanh Niên, tôi được các cơ quan báo, đài đến quay phim, chụp ảnh giới thiệu thêm nên càng có nhiều người biết đến. Tôi vui lắm. Đó là động lực để tôi tiếp tục tái chế chai nhựa, nhuộm hồng con hẻm đường ray trước nhà", ông Chánh nói. Lúc trước, những chậu cây màu hồng được ông trang trí trước cửa nhà rất ấn tượng, khiến ai đi ngang qua cũng phải ngước nhìn. Giờ đây, không chỉ làm đẹp cho nhà mình, ông còn trang điểm cho hàng xóm bằng những chậu cây tái chế sáng tạo, rực rỡ.Một năm qua, ông Chánh nhuộm hồng gần như toàn bộ đoạn hàng rào hơn 400 m trên đường Mai Văn Ngọc bằng những chậu cây tái chế sơn hồng. Từ chỗ chỉ có vài chục chậu, giờ đây hàng rào đã có hơn 500 chậu cây màu hồng do ông làm ra. Năm qua, ông Chánh được giới thiệu tham gia các cuộc thi về chủ đề tái chế, trang trí khu phố, bảo vệ môi trường. Thường đạt các giải cao nên ông lại có thêm chi phí phục vụ đam mê của mình. Càng làm, ông Chánh lại nâng cao thêm tay nghề. Việc tái chế chai nhựa được rút ngắn thời gian, những nét vẽ của ông cũng sắc sảo, có hồn hơn. Ông Chánh tâm sự, từ ngày "nhìn đời bằng con mắt màu hồng", ông ít khi thấy cô đơn dù sống một mình. Niềm vui của ông đổ dồn vào công việc tái chế chai nhựa, làm đẹp cho con đường và khu phố. Được nhiều người ghé đến nhà trò chuyện hỏi thăm nên ông cảm thấy ấm lòng.Tết của ông Chánh rất đơn giản, đó là nhờ người bạn nấu một nồi thịt kho hột vịt để về cúng cha mẹ và người con trai đã khuất. Ông dự định sẽ về thăm gia đình đứa cháu gái ở Đồng Nai 1-2 hôm rồi lại về nhà vì "phải tưới cây". Tết này chạm tuổi 70, ông Chánh cho biết chẳng cầu mong gì ngoài sức khỏe để tiếp tục nhuộm hồng đường phố. Mải mê làm đẹp cho đời, ông Chánh chẳng sắm sửa cho bản thân dịp tết này. "Từ ngày bất ngờ nổi tiếng, bạn bè cũng thường mua tặng tôi những bộ đồ màu hồng khiến tôi cảm thấy rất vui. Với tôi như vậy là quá đủ", ông Chánh nói. Với những đóng góp của mình cho khu phố, cuối năm 2024, ông Chánh là 1 trong 23 cá nhân được UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.HCM tuyên dương "Những tấm gương thầm lặng mà cao cả".
Theo tin từ Diễn đàn giáo dục quốc tế có trụ sở tại Mỹ, Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 13.2 đã thông báo cho các bên rằng cơ quan này đang tạm dừng cấp vốn liên bang trong 15 ngày cho tất cả các khoản tài trợ trong năm tài chính 2025. Quyết định chính thức có hiệu lực từ ngày 12.2 và trong số các bên bị ảnh hưởng có cả những chương trình học bổng, trao đổi sinh viên quốc tế như Fulbright, Benjamin A. Gilman, IDEAS..."Đây là tin rất đáng lo ngại. Chúng tôi đang nỗ lực tìm hiểu rõ hơn về tình hình mới này cùng những ảnh hưởng có thể xảy ra. Hiện chưa có thông tin chi tiết nào khác cũng như chưa có lý do nào được đưa ra", thông báo đăng hôm 14.2 nêu.Trong số những chương trình bị ảnh hưởng, Fulbright nổi tiếng nhất khi trao hơn 2.200 suất học bổng mỗi năm cho sinh viên Mỹ du học nước ngoài, và thu hút khoảng 4.000 sinh viên quốc tế đến Mỹ mỗi năm để học tập, giảng dạy và nghiên cứu. Tại Việt Nam, Chương trình Fulbright được thành lập vào năm 1992 và hiện được điều hành thông qua Phòng Thông tin văn hóa, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội.Trả lời phỏng vấn hôm 19.2 với tờ The PIE News, bà Melissa Torres, Chủ tịch Diễn đàn giáo dục quốc tế, nói thêm chưa có dấu hiệu nào cho thấy việc cấp vốn sẽ bị ngừng vĩnh viễn. Song, việc tạm ngừng đột ngột các khoản tài trợ đã khiến sinh viên Mỹ và các nhà quản lý giáo dục rất hoang mang. Bà Torres cũng xác nhận các bên nhận tài trợ đã được Bộ Ngoại giao Mỹ liên hệ nhưng đến nay bộ này vẫn chưa đưa ra thông báo chính thức."Nếu việc cấp vốn không được khôi phục ngay lập tức, có khả năng nhiều nhà giáo dục quốc tế sẽ bị sa thải, gây ảnh hưởng đến cộng đồng và kinh tế địa phương", bà nói thêm. Bởi lẽ, các khoản tài trợ không chỉ được chuyển trực tiếp cho sinh viên mà còn dùng để chi trả cho đội ngũ nhân viên - những người đóng vai trò quan trọng trong việc vận hành các chương trình này, theo bà Torres.Việc Bộ Ngoại giao Mỹ không nêu rõ sẽ làm gì với những khoản tài trợ cũng khiến các đơn vị cung cấp chương trình hoang mang. Một số địa điểm Fulbright được đại sứ quán địa phương yêu cầu tạm dừng hoạt động, trong khi các địa điểm khác ban đầu tạm dừng nhưng sau đó đã hoạt động trở lại, theo nữ chủ tịch. "Cũng không rõ tại sao một số sinh viên lại nhận được các hướng dẫn khác nhau", bà Torres cho hay.Hiện tại, Diễn đàn giáo dục quốc tế đang phối hợp với các tổ chức hàng đầu trong ngành như NAFSA, Liên minh giáo dục quốc tế để cùng ứng phó với tình hình diễn biến nhanh chóng này, đồng thời kêu gọi các bên chịu ảnh hưởng thu thập dữ liệu tài chính và thông tin về những tác động tới người học, giảng viên và nhân viên.
Người Nam bộ như tôi biết
cái cây rung khẽ từng chiếc lá
